زمان مطالعه: 9 دقیقهاگر در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارید، احتمالاً تاکنون نام اندیکاتور SOPR یا نسبت سود خروجی مصرف شده را شنیده‌اید. اندیکاتور SOPR شاخصی است که میزان سود و زیان تحقق‌یافته را برای تمام کوین‌های جابه‌جا شده در زنجیره نشان می‌دهد. به عبارتی، نسبت سود خروجی مصرف شده را اغلب می‌توان بازتابی از احساسات بازار در نظر گرفت که بینشی کلی در مورد رفتار سرمایه‌گذاران، احتمال معکوس شدن روند و نقاط مناسب برای ورود و خروج ارائه می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با اندیکاتور SOPR و نحوه استفاده از آن در بازارهای صعودی و نزولی ارزهای دیجیتال، با ما در ادامه این مطلب همراه باشید.

نسبت سود خروجی مصرف شده چیست؟

اندیکاتور نسبت سود خروجی مصرف شده (Spent Output Profit Ratio)، میزان سود کل شرکت‌کنندگان در بازار را با تقسیم قیمت فروش (در زمان مصرف‌شده) به قیمت خرید (در زمان ایجادشده) ارزیابی می‌کند. به طور دقیق‌تر، اندیکاتور SOPR با تقسیم «ارزش تحقق‌یافته کوین مصرف‌شده» بر «ارزش تحقق‌یافته کوین خریداری‌شده» به دست می‌آید. به عبارتی، با استفاده از نسبت سود خروجی مصرف شده به سادگی می‌توان تخمین زد که در یک قیمت مشخص، سرمایه‌گذارانی که اقدام به فروش می‌کنند، در سود هستند یا نه.

با ۱۰ هزار تومان ترید رو شروع کن!

تو ارزپلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، همه ارزهای دیجیتال رو ترید کنی!

شروع

فرمول اندیکاتور SOPR به شکل زیر است:
به بیانی ساده‌تر، اندیکاتور نسبت سود خروجی مصرف شده برابر است با: ارزش فعلی / ارزش گذشته.

چگونه از اندیکاتور SOPR استفاده کنیم؟

بررسی ارزش نسبت سود خروجی مصرف شده

• مقدار اندیکاتور SOPR بیشتر از ۱: این حالت نشان می‌دهد که کوین‌‌هایی که در یک بازه زمانی خاص جا‌به‌جا می‌شوند، با سود به فروش می‌رسند.
• مقدار اندیکاتور SOPR برابر با ۱: این حالت بدین معنی است که کوین‌‌هایی که در یک بازه زمانی معین جابه‌جا می‌شوند، در نقطه سربه‌سر فروخته شده و سود و ضرر خاصی ندارند.
• مقدار اندیکاتور SOPR کمتر از ۱: در این حالت، کوین‌هایی که در یک بازه زمانی معین جابه‌جا می‌شوند، با ضرر به فروش می‌رسند.

بررسی روند اندیکاتور SOPR

روند صعودی نسبت سود خروجی مصرف شده: صعودی بودن روند اندیکاتور SOPR به معنای تحقق سود است. به عبارتی، می‌توان گفت که سرمایه‌گذارانی که در سود هستند، نسبت به فروش اقدام می‌کنند یا شرایط بازار برای فروشندگان سودآورتر می‌شود.
روند نزولی اندیکاتور SOPR: در مقابل، روند نزولی نسبت سود خروجی مصرف شده به معنای تحقق ضرر و زیان است و نشان می‌دهد که کوین‌ها با ضرر فروخته می‌شوند. در واقع، می‌توان گفت که شرایط بازار، سود پایینی برای فروشندگان به همراه دارد.

بررسی روند اندیکاتور SOPR در شرایط مختلف بازار

در ادامه به کاربردهای عملی اندیکاتور SOPR و نحوه استفاده از آن برای مدیریت سناریوهای مختلف بازار می‌پردازیم.

بازار گاوی یا صعودی

با افزایش قیمت‌ها در بازار صعودی، بخش بیشتری از عرضه کوین‌ها در وضعیت سوددهی قرار می‌گیرد. همان‌طور که حجم سود تحقق‌نیافته افزایش می‌یابد، انگیزه سرمایه‌گذاران برای فروش و نقد کردن سود نیز بیشتر می‌شود و عرضه قبلی دوباره به گردش باز می‌گردد.
روند اندیکاتور SOPR در طول رالی‌های صعودی بازار به شرح زیر است:
تنظیم مجدد (A): پس از اصلاح قیمت و زمانی که احساسات نزولی است، پول هوشمند (سرمایه‌گذاران و معامله‌گران حرفه‌ای بازار) برای خرید در کف وارد عمل می‌شوند. بنابراین، تقاضا از عرضه فراتر می‌رود. در این حالت، اندیکاتور SOPR پایین است (نزدیک ۱ یا پایین‌تر از آن) که نشان می‌دهد کوین‌های سودآور غیرفعال هستند و بیشتر فروش‌ها توسط معامله‌گران وحشت‌زده انجام می‌شود.

توزیع قدرت (B): با افزایش قیمت‌ها، انگیزه دارندگان کوین‌های سودآور برای برداشت سود افزایش می‌یابد که منجر به توزیع و عرضه می‌شود. با به گردش در آمدن کوین‌های با حاشیه سود بالاتر، نسبت سود خروجی مصرف شده نیز افزایش می‌یابد.
ثبت اوج محلی/کلان (C): در نهایت، عرضه جدید توزیع‌شده بر تقاضا غلبه می‌کند و یک اوج محلی یا کلان ایجاد می‌شود. در این حالت، اندیکاتور SOPR معمولاً بالا است که نشان می‌دهد حجم زیادی از سود محقق شده است.

اصلاح بازار گاوی

به طور کلی، معامله‌گران جدیدتر و بی‌تجربه‌تر در سطوح قیمتی بالا اقدام به خرید می‌کنند و متعاقباً در هنگام اصلاحات، کوین‌های خود را با ضرر می‌فروشند. در مقابل، دارندگان بلندمدت و سرمایه‌گذاران باتجربه از سرمایه خود برای خرید در سطوح پایین‌تر قیمت استفاده می‌کنند.
روند تغییر اندیکاتور SOPR در طول اصلاح بازار گاوی به شرح زیر است:
ثبت اوج محلی/کلان (C): عرضه توزیع‌شده یک اوج محلی یا کلان را ایجاد می‌کند.
اصلاح قیمت (D): کوین‌های سودآور وارد فاز اصلاح می‌شوند. در این شرایط، احتمال فروش در قیمت‌های پایین توسط سرمایه‌گذاران بلندمدت کمتر است، در حالی که سرمایه‌گذاران جدیدتر با فروش در این وضعیت، دچار ضرر می‌شوند. این امر، نسبت سود خروجی مصرف شده را وارد یک روند نزولی می‌کند و به سمت مقادیر پایین‌تر سوق می‌دهد.
تنظیم مجدد (A): در نهایت، تسلیم شدن سرمایه‌گذاران جدید منجر به ثبت مقادیر پایین برای اندیکاتور SOPR (نزدیک ۱ یا کمتر از آن) می‌شود. در این حالت، کوین‌های سودآور خاموش و غیرفعال می‌مانند که نشان‌دهنده اعتقاد سرمایه‌گذاران به نگهداری و/یا انباشت در بلندمدت است.

معکوس شدن بازار گاوی

در بازارهای صعودی، در نهایت یک اوج کلان (Macro top) ایجاد می‌گردد و به دنبال آن، یک دوره نزولی طولانی مشاهده می‌شود.
روند کلی نسبت سود خروجی مصرف شده در طول معکوس شدن بازار صعودی به صورت زیر است:
با ثبت اوج‌های محلی، اندیکاتور SOPR نیز به تدریج افزایش می‌یابد و در این مسیر، میزان سود حاصل از هر رالی در حال افزایش است. این وضعیت همچنین به این معنی است که سرمایه بیشتری برای جذب کوین‌های فروخته‌شده با قیمت‌های بالاتر مورد نیاز است.
سپس، حفظ نسبت سود خروجی مصرف شده در سطوح بالا نشان می‌دهد که در طول افت قیمت‌ها، کوین‌‌های سودآور همچنان خرج و فروخته می‌شوند که منعکس‌کننده افزایش قیمت کوین‌ها در یک روند کلی است.
در نهایت و پس از ثبت اوج کلان، یک فاز اصلاح شروع می‌شود که آغازگر وحشت گسترده در بازار است؛ چراکه در این شرایط، سرمایه‌گذاران متوجه ضررهای سنگینی می‌شوند. در این حالت، اندیکاتور SOPR هم به زیر ۱ سقوط می‌کند که نشان می‌دهد بخش بزرگی از فعالان بازار در ضرر هستند. با افزایش عرضه در این وضعیت، شرایط نزولی بازار تشدید می‌شود.

بازار خرسی یا نزولی

به طور کلی، در بازارهای نزولی، روند نسبت سود خروجی مصرف شده برعکس روند آن در بازارهای صعودی است. در طول بازار نزولی، علاقه و تقاضای عمومی در طول زمان کاهش می‌یابد و در نهایت، یک کف قیمت ایجاد می‌شود؛ جایی که با تسلیم سرمایه‌گذاران تازه‌کار به دلیل ضررهای هنگفت، پول هوشمند برای انباشت بیشتر وارد عمل می‌شود.
روند کلی نسبت سود خروجی مصرف شده در طول بازارهای نزولی به شرح زیر است:
ثبت اوج کلان (A): اوج کلان زمانی ایجاد می‌شود که عرضه توزیع‌شده در نهایت بر تقاضا غلبه کند. در این حالت، سرمایه‌گذاران بلندمدت و کوتاه‌مدت کوین‌های خود را با سودهای بالا توزیع می‌کنند که منجر به افزایش ارزش اندیکاتور SOPR نیز می‌شود.
تسلیم شدن محلی (B): با نزولی شدن روند قیمت، سرمایه‌گذاران تازه‌کاری که در ضرر هستند، تسلیم می‌شوند و کوین‌های خود را می‌فروشند. این امر منجر به کاهش ارزش اندیکاتور SOPR هم می‌شود و آن را به زیر ۱ می‌رساند. در این مرحله، برخی از معامله‌گران نیز برای افزایش قیمت‌ها در بازار نزولی تلاش می‌کنند.

بازگشت به سودآوری (C): هنگامی که قیمت در طول بازار نزولی افزایش می‌یابد، معامله‌گران روند مخالف یا دارندگان بلندمدت از چرخه صعودی قبلی به سودآوری باز می‌گردند. با فروش این کوین‌ها، نسبت سود خروجی مصرف شده دوباره به بالاتر از ۱ برمی‌گردد. با این حال، از آنجایی که عرضه این کوین‌ها دوباره بر تقاضا غلبه می‌کند، قیمت باز هم کاهش می‌یابد و فاز B تکرار می‌شود.
تسلیم شدن پایدار (D): با رسیدن بازار نزولی به فاز تسلیم شدن نهایی، بیشتر دارندگان در ضرر هستند و اندیکاتور SOPR ممکن است برای مدت طولانی زیر سطح ۱ باقی بماند. در این حالت، کوین‌های سودآور باقی‌مانده از چرخه قبلی غیرفعال هستند، پول هوشمند شروع به انباشت می‌کند و در نهایت، عرضه کاهش می‌یابد.

انواع اندیکاتورهای SOPR

در حالت کلی، نسبت سود خروجی مصرف شده سه نوع دارد که عبارتند از: اندیکاتور SOPR تعدیل‌یافته (adjusted SOPR یا aSOPR)، اندیکاتور SOPR بلندمدت (LTH-SOPR) و اندیکاتور SOPR کوتاه‌مدت (STH-SOPR).

اندیکاتور SOPR تعدیل‌یافته

این اندیکاتور مشابه نسبت سود خروجی مصرف شده عادی است، با این تفاوت که کوین‌هایی را که کمتر از یک ساعت از عمر معاملات آنها می‌گذرد، در نظر نمی‌گیرد. از این رو، از دقت بالاتری برخوردار است.

اندیکاتور SOPR بلندمدت

این اندیکاتور نیز فقط سود و ضرر تحقق‌یافته کوین‌هایی را محاسبه می‌کند که بیش از ۱۵۵ روز سن دارند. در واقع، به عنوان شاخصی برای ارزیابی رفتار سرمایه‌گذاران بلندمدت عمل می‌کند.

اندیکاتور SOPR کوتاه‌مدت

به طور مشابه، این اندیکاتور هم سود و ضرر تحقق‌یافته کوین‌هایی را ارزیابی می‌کند که عمر معاملات آنها کمتر از ۱۵۵ روز و بیشتر از یک ساعت است. به عبارتی، به عنوان شاخصی برای ارزیابی رفتار سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت عمل می‌کند.

خلاصه مطلب

در این مقاله، به معرفی نسبت سود خروجی مصرف شده و نحوه تفسیر آن در شرایط صعودی و نزولی بازار پرداختیم. همان‌طور که گفته شد، اندیکاتور SOPR یک ابزار مفید است که رفتار و احساس فعالان بازار را در یک زمان معین نشان می‌دهد. اگر نسبت سود خروجی مصرف شده منفی باشد، نشان می‌دهد که روند قیمت نزولی است و سرمایه‌گذاران زیادی در ضرر هستند. این وضعیت می‌تواند فرصت خوبی برای خرید قبل از شروع بازار صعودی باشد. در مقابل، مثبت شدن روند اندیکاتور SOPR منعکس‌کننده یک روند صعودی در بازار است و افزایش نسبت سود خروجی مصرف شده به بالای ۱ را می‌توان به عنوان سیگنالی برای ثبت اوج محلی/کلان در نظر گرفت که زمان مناسبی برای فروش قبل از شروع بازار نزولی است.